จีนศึกษา ๓๕๑ สี จิ้นผิง ต่อการสร้างสรรค์วิทยาศาสตร์เทคโนโลยี
ข้อมูลวิเคราะห์เกี่ยวกับแนวคิดของประธานาธิบดีสี จิ้นผิง ต่อการสร้างสรรค์ทางด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี รวมถึงการเปลี่ยนแปลงจากการพัฒนาที่ขับเคลื่อนด้วยขนาดการลงทุนและปัจจัยสำคัญเป็นการพัฒนาที่ขับเคลื่อนด้วยการสร้างสรรค์สิ่งใหม่โดยได้กล่าวไว้ในการประชุมสภาวิทยาศาสตร์แห่งประเทศจีน ครั้งที่ ๑๗ และการประชุมสมาชิกสภาวิศวกรแห่งประเทศจีนครั้งที่ ๑๒ เมื่อวันที่ ๙ มิ.ย.๕๗ กล่าวคือ
๑. การเปลี่ยนแปลงจากการเผชิญกับแนวโน้มการพัฒนาทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีใหม่ๆ ประเทศมหาอำนาจทั้งหลายต่างก็กำลังแสวงหาหนทางที่จะทลายข้อจำกัดของการสร้างสรรค์ เพื่อแย่งชิงและครอบครองโอกาสการพัฒนาเศรษฐกิจวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีในอนาคต ซึ่งประเทศจีนไม่ควรตกเป็นฝ่ายตามหลังในการแข่งขัน ในขณะที่เศรษฐกิจของจีนมีขนาดใหญ่แต่ยังไม่เข้มแข็ง การเติบโตทางเศรษฐกิจของประเทศจีนรวดเร็วแต่ยังไม่ดีเลิศ ยังต้องพึ่งพาปัจจัยด้านทรัพยากรเพื่อผลักดันการเติบโตทางเศรษฐกิจและการขยายตัวของขนาด ซึ่งวิธีการดังกล่าวนี้ไม่สามารถพัฒนาได้อย่างยั่งยืน
๒. ปัจจัยที่ก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลง โดยการปฏิวัติหุ่นยนต์จะสร้างเงินในตลาดได้มากถึงหนึ่งล้านล้านดอลลาร์สหรัฐ เนื่องจากเทคโนโลยีสารสนเทศสมัยใหม่ได้หลอมรวมกับเทคโนโลยีหุ่นยนต์และก้าวหน้าไปอย่างรวดเร็ว เช่น บิ๊กดาต้าหรือข้อมูลขนาดใหญ่ การประมวลผลแบบกลุ่มเมฆ โมบายอินเตอร์เน็ต และการพิมพ์สามมิติกับเทคโนโลยีอัจฉริยะ เป็นต้น ทั้งนี้ ประเทศจีนจะเป็นตลาดหุ่นยนต์ที่มีขนาดใหญ่ที่สุด แต่เทคโนโลยีและศักยภาพในการผลิตของจีนจะรับมือกับการแข่งขันนี้ได้หรือไม่ ไม่เพียงแต่จะยกระดับหุ่นยนต์ของประเทศจีนให้สูงขึ้นเท่านั้น หากยังต้องครอบครองการตลาดให้ได้มากที่สุด ซึ่งเทคโนโลยีใหม่ๆ และขอบเขตใหม่ๆ ยังมีอีกมากมาย โดยจะต้องพิจารณาสถานการณ์ คิดให้รอบคอบ รีบวางแผนและพัฒนาอย่างมั่นคง
๓. แนวทางในการพัฒนาที่สร้างสรรค์ ไม่ควรพึ่งพาผลงานทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีของผู้อื่นมาพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีของตนเอง โดยไม่ควรเป็นประเทศบริวารทางด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีให้แก่ประเทศอื่น และจำเป็นต้องเลือกเส้นทางการสร้างสรรค์ผลงานด้วยจนเอง รวมทั้งต้องคว้าโอกาสสำคัญในการปฏิรูปอุตสาหกรรมและการปฏิวัติวิทยาศาสตร์เทคโนโลยีครั้งใหม่เอาไว้ให้ได้ เข้าร่วมการแข่งขันตอนที่ทุกฝ่ายเพิ่งจะเริ่มต้นสร้างสนามแข่งขันใหม่ มีบทบาทในสนามแข่งขันใหม่ ทำให้ได้เป็นผู้กำหนดกติกาการแข่งขันครั้งใหม่ เป็นฝ่ายนำในการแข่งขันครั้งใหม่ นอกจากนี้ ต้องดำเนินแผนยุทธศาสตร์พัฒนาด้วยการขับเคลื่อนจากการสร้างสรรค์สิ่งใหม่เป็นโครงการที่เป็นระบบ ผลงานทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีจะต้องสอดคล้องกับความต้องการของประเทศ ความต้องการของประชาชน และความต้องการของตลาด และต้องประสบความสำเร็จใน ๓ ขั้นตอน ได้แก่ การวิจัยด้านวิทยาศาสตร์ การทดลองและปฏิบัติ รวมทั้งการประชาสัมพันธ์ และการประยุกต์ใช้จริงจะสามารถบรรลุเป้าหมายในการพัฒนาที่ขับเคลื่อนด้านการสร้างสรรค์สิ่งใหม่ได้อย่างแท้จริงและมีคุณค่า
๔. ปัจจัยที่จะนำไปสู่ความสำเร็จจะต้องเน้นความสำคัญของการสร้างสรรค์ทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีเป็นหลัก ส่งเสริมการสร้างสรรค์ผลิตภัณฑ์การสร้างสรรค์แบรนด์สินค้า การสร้างสรรค์ภาคอุตสาหกรรม การสร้างสรรค์รูปแบบการค้า ดำเนินการพัฒนาประเทศให้ทันสมัยครอบคลุมทุกด้าน โดยผ่านแผนยุทธศาสตร์และการพัฒนาประเทศที่ขับเคลื่อนโดยการสร้างสรรค์สิ่งใหม่ โดยเฉพาะการส่งเสริมการปฏิรูประบบวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ต้องตระหนักว่ากุญแจสำคัญที่ทำให้ประเทศจีนประสบความสำเร็จได้ก็คือ ระบอบสังคมนิยมของประเทศจีนสามารถรวบรวมกำลัง ทำเรื่องใหญ่ให้สำเร็จลุล่วงได้
ดังนั้น ประธานาธิบดี สี จิ้นผิง จึงได้กล่าวไว้อย่างน่าคิดว่า “…วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีจะต้องประสานกับการพัฒนาสังคม แม้ได้เรียนมาก แต่วางไว้บนหิ้ง เป็นแค่เพียงความแปลกใหม่อย่างหนึ่ง เป็นแค่เพียงความสนใจ ถูกมองว่าเป็นเรื่องน่าตื่นตาตื่นใจอย่างหนึ่ง ก็จะไม่เป็นประโยชน์ต่อสังคมได้…งานที่ยิ่งใหญ่จะสำเร็จได้ต้องมีคนที่ยิ่งใหญ่ มนุษย์คือปัจจัยที่สำคัญที่สุดในการสร้างสรรค์ผลงานด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี…จะต้องปรับปรุงกลไกการฝึกอบรมบุคลากรให้ดำเนินไปตามกฎเกณฑ์ของการเรียนรู้ ปรับให้เข้ากับกฎเกณฑ์ของต้นไม้ปล่อยให้เติบโตตามธรรมชาติ…อนาคตเป็นของเยาวชน กลุ่มคนวัยหนุ่มสาวที่พร้อมสร้างสรรค์สิ่งใหม่คือขุมกำลังในการสร้างสรรค์ประเทศ เป็นความหวังในการพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีของประเทศ…”
ประมวลโดย พลโท ไชยสิทธิ์ ตันตยกุล
(ข้อมูลจากหนังสือ เรื่อง “สี จิ้นผิง ยุทธศาสตร์การบริหารประเทศ” โดย สี จิ้นผิง ซึ่งสำนักพิมพ์มติชนจัดพิมพ์เป็นฉบับภาษาไทย เมื่อปี พ.ศ.๒๕๕๙, หน้า ๑๓๘ – ๑๕๑.)
