สถาบันโพธิคยาวิชชาลัย 980 เปิดตัวภาพยนตร์ “ตะโกลา : สายสัมพันธ์แห่งท้องทะเล Takola : Echoes of Maritime Humanity “
ในเวที สัมมาวาทะ ธรรมวิชัยสู่ศตวรรษแห่งธรรม “ตะโกลา” เส้นทางสายไหมทางทะเลที่ยังมีลมหายใจ สู่เส้นทางสันติภาพ ขณะที่เลขาธิการสถาบันโพธิคยาวิชชาลัย 980 ประกาศ จังหวัดกระบี่ ดินแดนศักดิ์สิทธิ์ เป็นเส้นทางสายไหมทางทะเลที่ยังมีลมหายใจ ที่จะนำไปสู่เส้นทางแห่งสันติภาพด้วย “ธรรมนาวา”
ในเวที สัมมาวาทะ ธรรมวิชัยสู่ศตวรรษแห่งธรรม “ตะโกลา” เส้นทางสายไหมทางทะเลที่ยังมีลมหายใจ สู่เส้นทางสันติภาพ ได้เปิด ภาพยนตร์ “ตะโกลา : สายสัมพันธ์แห่งท้องทะเล Takola : Echoes of Maritime Humanity “ เป็นเรื่องราวของ “กระบี่” มรดกของอารยธรรมตะโกลา” ที่รุ่งเรืองในช่วงกว่า 2,000 ปีที่ผ่านมา โดยเฉพาะช่วงที่เอเชียตะวันออกเฉียงใต้เป็นศูนย์กลางการค้าทางทะเลที่เชื่อมโยงกับอินเดียจีน และตะวันตกในแผนที่โบราณ ของ “ปโตเลมี” มีชื่อว่า “ตะโกลา“ปรากฏเป็นเมืองท่าทางการค้าสำคัญ มีชัยภูมิเป็นท่าเรือธรรมชาติ และเคยเป็นจุดพักสินค้าระหว่างการค้าทางทะเลโบราณระหว่างอินเดีย-จีน ที่มีความเชื่อ ความศรัทธา เดินทางมาด้วย ดูจากภูมิประเทศของกระบี่ เป็นประติมากรรมมีชีวิตที่ชัดเจนในสายตาของผู้คน และเป็นเส้นทางสายไหมทางทะเลที่ยังมีลมหายใจ นำไปสู่เส้นทางแห่งสันติภาพ ด้วยธรรมนาวา
ดร.สุภชัย วีระภุชงค์ เลขาธิการสถาบันโพธิคยาวิชชาลัย 980 กล่าวที่มาของการสร้างภาพยนตร์ และจัดเสวนาครั้งนี้ มาจากสถานการณ์ทั่วโลกเต็มไปด้วยความขัดแย้ง เกิดสงคราม ซึ่งความฝันของสถาบันโพธิคยาวิชชาลัย 980 ที่ก่อตั้ง ณ ดินแดนศักดิ์สิทธิ์ ใต้ต้นพระศรีมหาโพธิ์ ได้เห็นในอดีตที่มีพระอริยบุคคลมากมาย และแผ่นดินกระบี่เป็นแผ่นดินที่มีความศักดิ์สิทธิ์วันนี้เป็นวันสำคัญในการประกาศกระบี่ เป็นแผ่นดินศักดิ์สิทธิ์ ซึ่งการทะเลาะกันวันนี้เกิดจากความโลภ โกรธ หลง ของผู้นำทั้งสิ้น ทำให้ได้กลับมาหวนคิดว่าจะตอบแทนบุญคุณแผ่นดินได้อย่างไร และตอบแทนพระมหากษัตริย์ที่ได้นำเรือรบกลวงกระบี่เพื่อนำเรือธรรมนาวา ธรรมะจากลุ่มน้ำโขง กลับสู่ลุ่มน้ำคงคาและลุ่มน้ำอื่นๆในโลกต่อไป นี่คือความฝันของการจัดงานกลับคืนสู่ลุ่มน้ำโขง สู่ลุ่มน้ำคงคา
ดร.อลงกต ชูแก้ว ผู้อำนวยการมูลนิธิเพื่อสิ่งแวดล้อมและสังคม ผู้ช่วยเลขาธิการสถาบันโพธิคยาวิชชาลัย 980 ฝ่ายกิจการต่างประเทศ ผู้กำกับภาพยนตร์เรื่องนี้กล่าวถึงการสร้างภาพยนตร์ 2 ภาษา เพื่อเผยแพร่สู่ 22 ประเทศ 80 กว่าองค์กรที่เข้าร่วมประชุม SAMVAD เมื่อเดือนกุทภาพันธ์ 2568 เรื่องราวของ ตะโกลา เป็นส่วนสำคัญของดินแดนสุวรรณภูมิที่ปรากฎหลักฐาน คลองท่อม และหลายพื้นที่ มีการเดินทางของเรือสินค้าและพบความต่อเนื่องของโบราณวัตถุที่ยาวนานที่สุดในดินแดนสุวรรณภูมิ และรายงานทางวิชาการครบถ้วนทุกชิ้น เช่น คันฉ่องราชวงศ์ ฮั่นปิ่นปักผมราชวงศ์ถัง ลูกปัดโบราณ ที่อยู่ในพิพิธภัณท์คลองท่อม รวมถึงลูกปัดสุริยเทพ ที่ยืนยันให้เห็นและมั่นใจว่าเป็นศูนย์กลางเชื่อมโลกตะวันตกและตะวันออกเข้าด้วยกัน ภาพยนตร์นี้จะเปิดทางไปสู่เรื่องราวอีกหลายเรื่องพร้อมความสุขใจของประชาคมหลายประเทศ ซึ่งก่อนหน้านี้ ท่านผู้ว่ารัฐพิหารได้ขอบคุณคนไทยที่รักษาวงศ์แหวนโมริยะ ที่ปรากฎในประเทศไทย พร้อมร่วมมือกับจังหวัดกระบี่เพื่อเปิดเผยเรื่องราว ขณะที่นายกรัฐมนตรี นเรนทรา โมดี ของอินเดีย กล่าวว่า อินเดียและไทยมีวัฒนธรรมร่วมกันไม่น้อยกว่า 2,000 ปี เป็นการเปิดช่องทางสู่การค้นหา เชื่อว่าภาพยนตร์นี้จะสร้างแรงกระเพื่อมให้สังคมได้ค้นหา และเปิดเผยสู่สายตาชาวโลกนอกจากนี้ยังมีความเชื่อต่างๆเข้ามาและทำให้ผู้คนมาพบกันด้วยสัจจะและศรัทธา
ดร.อลงกต ยังเล่าถึง เส้นทางสายไหมนี้ว่าเคยมีเส้นทางขนส่งสินค้า เห็นจากการเส้นทางเดินเรือที่มีร่องภูเขา เรียกว่าช่องเภา ใกล้บ้านเกาะจันทร์ เกาะปู ช่องนี้มีความกว้างและความลึกของน้ำถึง 21 เมตร เชื่อว่ายังมีสิ่งที่น่าค้นหาใต้ท้องทะเลแห่งนี้อีกมาก เพราะเป็นเส้นทางสู่วัดคลองท่อม เป็นเส้นทางนำสินค้าจากจีน ออกสู่อาหรับ โลกตะวันตก และโลกตะวันออก
ดร.สุภชัย วีระภุชงค์ เลขาธิการสถาบันโพธิคยาวิชชาลัย 980 เล่าถึงที่มาของการก่อตั้งสถาบันโพธิคยาวิชชาลัย 980 และได้ดำเนินโครงการ จัดพระสงฆ์ไปอบรมและปฏิบัติธรรมเชิงลึก ณ ดินแดนพุทธภูมิ ,จัดธรรมยาตรา 5 แผ่นดิน ลุ่มน้ำโขง 2 ครั้ง ,ดำเนินการเสด็จของพระบรมสารีริกธาตุ และพระอรหันตธาตุของพระอัครสาวกเบื้องซ้ายและเบื้องขวา มาประดิษฐานชั่วคราวที่ประเทศไทย ทั้งกรุงเทพมหานคร เชียงใหม่ อุบลราชธานี รวมถึง จังหวัดกระบี่ ถือเป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์ของการเสด็จในรอบ 2600 ปี ,การจัดประชุมSAMVAD ที่ได้ลงบนเรือรบหลวงกระบี่ ประกาศศตวรรษแห่งธรรม จากนั้นได้ประกาศศตวรรษแห่งธรรมที่ใต้ต้นพระศรีมหาโพธิ์ สาธารณรัฐอินเดีย ครั้งนี้ประกาศ ความตั้งใจของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ หรือธรรมนาวา สู่โลกกว้าง เชื่อมั่นในศรัทธาของทุกคนจะทำให้ความฝันนี้ไม่ไกลเกินเอื้อม โดยผู้นำต้องใช้ธรรมเป็นอำนาจ ไม่ใช้อำนาจเป็นธรรม
วันนี้กระบี่คือดาบแห่งธรรมที่จะฟันกิเลส ตัณหา อวิชชา ให้สิ้นซาก แต่ต้องมีความเข้าใจเรื่องธรรม กฎแห่งกรรม เห็นการเกิดดับของอารมณ์ วันนี้ธรรมนาวาของพระเจ้าอยู่หัวฯได้ออกสู่โลกกว้างแล้ว ด้วยเรือรบหลวง และผู้นำเหล่าทัพต้องนำพาโดยไม่มีอคติ ด้วยเกียรติศักดิ์ของนักรบไทย วันนี้ผู้นำองค์กร ถ้ายังไม่เข้าใจการเกิดดับและควบคุมอารมณ์ไม่ได้ ถือว่าล้มเหลวในการเกิดเป็นมนุษย์
คุณวีณา อุปัทยา กรรมการมูลนิธิกรรมการมูลนิธิเพื่อสิ่งแวดล้อมและสังคม ผู้ช่วยเลขาธิการสถาบันโพธิคยาวิชชาลัย 980 ฝ่ายกิจการต่างประเทศ กล่าวว่า ในการประชุม SAMVAD ทางสถาบันได้ร่วมมือกับ VIF ที่สหประชาชาติ โดยมีผู้นำศาสนาจากหลายประเทศ ได้กล่าวแนวทางที่จะนำสันติภาพ โดยใช้ธรรมะเป็นเครื่องมือนำพาเพื่อหลีกเลี่ยงความขัดแย้ง ขณะที่สถาบันเป็นองค์กรเอกชนเดียวที่สามารถอัญเชิญพระบรมสารีริกธาตุจากอินเดียมาสู่ประเทศไทย ด้วยแรงศรัทธานี้ทำให้อินเดียเกิดความไว้เนื้อเชื่อใจ และยังได้จัดการประชุมที่จังหวัดกระบี่ เกิดปฏิญญากระบี่ เพื่อตระหนักถึงมรดกทางจิตวิญญาณ และความสัมพันธ์ร่วมกันและการยอมรับร่วมกันระดับโลก ขณะที่อินเดียมีความสนใจที่จะส่งนักวิชาการมาค้นคว้าเผยแผ่ อารยธรรมกระบี่ ในแนวทางศตวรรษแห่งธรรม ด้วยแนวทางปรัชญาและธรรมะที่จะนำพาไปสู่ความเจริยรุ่งเรือง และดีงามด้านอื่นๆ ทั้งเศรษฐกิจ สังคมที่จะตามมา เป็นการเผยแพร่เรื่องราวของกระบี่ไปยังประชาคมโลก ผ่านการสนับสนุนของสถาบันโพธิคยาวิชชาลัย 980 และชาวกระบี่ทุกท่าน
คุณชัยรัตน์ ด่านวิวัฒนานนท์ มูลนิธิศรีศรัทธา(เพื่อการอนุรักษ์ศิลปะปักษ์ใต้) กล่าวในฐานะที่เป็นชาวกระบี่ ว่า ทุกภาคส่วนของกระบี่พร้อมที่จะก้าวสู่เวทีโลก ตั้งแต่พระบรมสารีริกธาตุเสด็จมา ทำให้เกิดความสามัคคีมากขึ้น วันนี้เราสร้างประวัติศาสตร์ มาผนกกับสถาบัน กระบี่เรามีพระพุทธรูปปางห้ามสมุทร และจัดงานที่เกี่ยวกับความเชื่อเรื่องพญานาค เพราะมีภูมิศาสตร์เกี่ยวกับพญานาค โดยกระบี่มีความแตกต่างและไม่แตกแยก แม้มีความหลากหลายทางศาสนาและความเชื่อ แต่เป็นศูนย์รวมที่สร้างความเป็นปัจจุบัน และจะทำให้เป็นเมืองแห่งธรรมด้วยสัมมาทิฏฐิ
พระพรหมวชิรโพธิวงศ์ หัวหน้าพระธรรมทูตสายประเทศอินเดีย- เนปาล กล่าวถึงสันติที่นำมาซึ่งสันติภาพ พระพุทธรูปที่ตั้งอยู่ในสถานที่เสวนานี้เป็นปางประจำพระชนมวาร พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ ตั้งแต่รัชกาลที่ 1 ถึง 5 เพื่อโอบอุ้มชูพสกนิกรของพระองค์ เป็นจดหมายเหตุที่บันทึกไว้
ธรรมนาวาวัง ที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯได้พระราชทาน มา ณ วันนี้ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงฯพระราชทานธรรมะ ที่จะเป็นนาวานำพาออกจากความทุกข์ให้ออกจากโลกที่มีคลื่นอันตรายมากมายมหาศาล เป็นลำเรือที่ทำให้เราไม่จ่อมจมไปสู่สิ่งร้ายๆ คนทั่วทั้งแผ่นดินจะมีความสงบร่วมเย็น พระองค์ทรงย้ำว่ามีแผ่นดินที่ใดก็จะมีความสุข ณ สถานที่นั้น ซึ่งดร.สุภชัยได้ทำความปรารถนานั้นสำเร็จแล้วจากการเดินทางมาร่วมกันของนานาชาติ ด้วยหลักธรรม ของทุกศาสนา ด้วยเรือหลวงที่นำออกสู่ทะเลเหมือนธรรมะที่ลอยตัวไม่จ่อมจมไปผูกมัดอัตตาใดๆ ดร.สุภชัยได้รับความไว้วางใจจากอินเดียที่เป็นฐาน เหมือนการส่งออกศาสนาทุกศาสนาและดร.สุภชัยได้บวชที่ใต้ต้นพระศรีมหาโพธิ์ สถานที่เดียวกับที่พระพุทธเจ้าตรัสรู้และเป็นสหชาติของพระพุทธเจ้า โพธิ หรือต้นพระศรีมหาโพธิ์ คือปัญญาแห่งการตรัสรู้ ขณะที่ปัจจุบันเป็นโลกแห่งความรู้ที่เสมือนหอกดาบประหัดประหารกัน เป็นความรู้ที่ปราศจากการถอดสลักยาพิษ กาลต่อไปข้างหน้าคนจะให้กันด้วยความไม่บริสุทธิ์ ขณะที่การให้ช่วยลดความขัดแย้งและลดการปะทะอารมณ์ ทุกอย่างที่เจริญงอกงามล้วนมีการให้เป็นที่ตั้ง
รัตนมณี เป็นต้นกำเนิดของรัตนภัย มีบันทึกไว้ในประวัติศาสตร์ จังหวัดกระบี่จึงไม่ธรรมดา เห็นได้จาก พระรัตนตรัย ที่มีพระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ เป็นที่พึ่งอันประเสริฐ บุคคลที่ให้สิ่งที่เป็นประโยชน์ต่อกันจะมีโอกาสน้อยลง แต่จะให้ในสิ่งที่เป็นประโยชน์ที่ตนได้รับ เป็นต้นกำเนิดของอำนาจ ที่มาจากการแสวงหาชัยชนะจากการข่มขู่ ได้มาจากคุณธรรมหรือธรรม บุคคลที่จะให้เกิดสันติภาพได้จึงมาจากการให้ที่บริสุทธิ์ ปราศจากยาพิษ นั่นคือ ทาน บารมี
พระเจ้าอโศกมหาราชเป็นจอมจักรพรรดิ์ที่ยิ่งใหญ่ สังคยนาพระพุทธศาสนาเห็นว่ารัตนมณีเป็นสิ่งที่สุดยอด จึงหอบพระพุทธศาสนามาทางเรือ ทางลังกา และที่นำมาประเทศไทยได้ให้พระโสณะ พระอุตตระ มาที่สุวรรรภูมิ จึงถือว่า ธรรมะมาจากนาวาคือเรือเป็นผู้ขนถ่าย
ขณะนี้การเดินทางของหลักธรรมให้โลกสู่สันติภาพคือการประกาศหลักธรรมคำสอนของพระพุทธเจ้าที่เหมาะกับบยุคสมัยนี้ คือธรรมนาวาวัง ซึ่งจอมกษัตริย์ เป็นผู้ที่พระราชทานธรรมะ ทรงมีพระมหากรุณาธิคุณ โปรดเกล้าโปรดกระหม่อม ให้ท่านเจ้าคุณพระสินีนาฏ พิลาสกัลยาณี เสด็จแทนพระองค์ไปเกิดเรือหลวงแห่งธรรมสู่การเรียนรู้ มีผู้เข้าร่วมเป็นพระธรรมทูต และญาติโยมทั้งหลายไปในโครงการธรรมนาวา ให้นำหลักธรรมไปสู่ยุโรป เสมือนกับธรรมะที่เราส่งออกไปสู่ภาคพื้นที่มีกำลังแรง คณะพระธรรมทูตได้รับมอบหมายให้ทำหน้าที่ คอยเป็นหลักดูแลปวงชนที่เดินตามรอยบาทพระศาสดา อินเดียกับไทยมีความใกล้ชิดกัน เพราะมีพระสงฆ์อยู่ที่นั่นธรรมนาวา มีความยิ่งใหญ่มากที่มีผู้นำทางศาสนามาลงเรือลำเดียวกัน และร่วมกันแสดงความประสงค์ที่จะสมัครสมานสามัคคี สร้างความดีร่วมกันด้วยกลไกทางศาสนาให้เป็นหนึ่ง
โครงการธรรมนาวา หรือธรรมนาวาวัง เป็นเสมือนเมนูธรรมะที่เข้ากับยุคสมัยที่พระองค์พระราชทานและได้เดินทางไปสู่ยุโรปแล้ว เป็นโอกาสให้ธรรมะออกสู่นานาอารยะประเทศให้รู้จักพระพุทธศาสนา