จีนศึกษา ๓๖๑ ความร่วมมือด้านเรือดำน้ำนิวเคลียร์ AUKUS
Zhao Xuelin และ Wang Ying จาก CNNC Strategic Planning Research Institute ได้วิเคราะห์ว่า การประชุมคณะกรรมการของสำนักงานพลังงานปรมาณูระหว่างประเทศ (IAEA) ไม่ควรกลายเป็นเวทีของการบิดเบือนทางการเมือง ซึ่งในการประชุมครั้งล่าสุดเพื่อกำหนดหัวข้อที่เป็นทางการเกี่ยวกับ “การถ่ายโอนวัสดุนิวเคลียร์ในบริบทของความร่วมมือด้านเรือดำน้ำนิวเคลียร์ AUKUS (โดยมี สหรัฐฯ สหราชอาณาจักร และออสเตรเลีย) และการป้องกันในทุกด้านภายใต้สนธิสัญญาว่าด้วยการไม่แพร่ขยายอาวุธนิวเคลียร์ (NPT)” ได้มีสมาชิก IAEA แสดงความกังวลอย่างจริงจังเกี่ยวกับประเด็นที่เกี่ยวข้องกับความร่วมมือไตรภาคีดังกล่าว
นักวิเคราะห์ของจีนได้กล่าวถึงความร่วมมือเรือดำน้ำนิวเคลียร์ของ AUKUS ว่าได้สร้างแบบอย่างที่เป็นอันตรายของประเทศอาวุธนิวเคลียร์ที่ถ่ายโอนวัสดุนิวเคลียร์รวมทั้งอาวุธจำนวนมหาศาลอย่างผิดกฎหมายไปยังประเทศที่ไม่ใช้อาวุธนิวเคลียร์ ซึ่งเป็นการละเมิดวัตถุประสงค์และเป้าหมายของ NPT อย่างร้ายแรง และเป็นรูปแบบหนึ่งของการเพิ่มจำนวนนิวเคลียร์โดยตรง ยิ่งไปกว่านั้น AUKUS ได้พยายามบังคับให้สำนักเลขาธิการ IAEA เสนอแผนป้องกันเพื่อทำให้พฤติกรรมการแพร่ขยายอาวุธนิวเคลียร์ดังกล่าวของ AUKUS ถูกกฎหมาย
โดยล่าสุด ผู้อำนวยการ IAEA ได้ส่งรายงานฉบับแรกต่อคณะกรรมการเรื่องการประกาศข้อตกลงนิวเคลียร์ของ AUKUS โดยไม่คำนึงถึงข้อกังวลอย่างร้ายแรงของประชาคมระหว่างประเทศเกี่ยวกับความเสี่ยงในการแพร่กระจายนิวเคลียร์ของข้อตกลงไตรภาคี แต่อ้างเพียงข้อโต้แย้งในการป้องกันตัวเองของ AUKUS และข้ามไปสู่ข้อสรุปที่ทำให้เข้าใจผิดในเรื่องที่ควรหารือและตัดสินใจโดยสมาชิก IAEA ทุกประเทศ
ทั้งนี้ IAEA เป็นองค์กรระหว่างประเทศระหว่างรัฐบาล และธรรมนูญได้กำหนดไว้โดยชัดแจ้งว่า “จะต้องประกันว่าความช่วยเหลือที่จัดหาให้โดยตนหรือตามคำขอ หรือภายใต้การกำกับดูแลหรือการควบคุมจะไม่ถูกใช้ในลักษณะที่มุ่งเป้าไปที่ทางทหารต่อไป” นอกจากนี้ ยังระบุด้วยว่าเรื่องสำคัญใด ๆ เกี่ยวกับการป้องกันจะต้องตัดสินใจผ่านการปรึกษาหารือและการศึกษาโดยสมาชิกตามขั้นตอน
สรุปโดย พลโท ดร.ไชยสิทธิ์ ตันตยกุล
( ข้อมูลจากเว็บไซต์ http://eng.chinamil.com.cn/view/2022-10/09/content_10190655.htm )