จีนศึกษา๑๙๑ สนธิสัญญาว่าด้วยการค้าอาวุธ
บทบาทความเคลื่อนไหวของจีนจากการเข้าร่วม “สนธิสัญญาว่าด้วยการค้าอาวุธ(Arms Trade Treaty : ATT) โดยเมื่อวันที่ ๖ ก.ค.๖๓ นายจาง จวิน (张军) ผู้แทนจีนประจำสหประชาชาติได้ยื่นเอกสารขอเข้าร่วมสนธิสัญญาการค้าอาวุธระหว่างประเทศกับเลขาธิการใหญ่สหประชาชาติ ที่นครนิวยอร์ก ซึ่งสนธิสัญญานี้ได้มีผลบังคับใช้สำหรับประเทศจีน ๙๐ วันหลังจากวันที่ ๖ ก.ค.๖๓
การเข้าร่วมสนธิสัญญาดังกล่าว เป็นมาตรการสำคัญของจีน ในการร่วมบริหารจัดการทางการค้าอาวุธทั่วโลก รวมทั้งการรักษาสันติภาพและเสถียรภาพของโลกอย่างแข็งขัน แสดงให้เห็นถึงความตั้งมั่นและจริงใจของจีนในการสนับสนุนแนวคิดพหุภาคีตลอดจนรักษาระบบการควบคุมกำลังทหารระหว่างประเทศ และพัฒนาประชาคมร่วมชะตาของมนุษย์
ทั้งนี้ การจัดทำสนธิสัญญาว่าด้วยการค้าอาวุธ (Arms Trade Treaty : ATT) เพื่อเป็นมาตรฐานสากลที่มีผลผูกพันทางกฎหมายในการแก้ไขปัญหาการค้าอาวุธอย่างผิดกฎหมาย ได้เริ่มขึ้นในปี ๒๐๐๖ (พ.ศ.๒๕๔๙) ในที่ประชุมสมัชชาสหประชาชาติ สมัยที่๖๑ (UNGA 61) แต่ยังไม่สามารถบรรลุฉันทามติในการรับรองร่างสนธิสัญญาฯ ได้เนื่องจากความเห็นที่แตกต่างในหลายประเด็น จนกระทั่งประชุมสมัชชาสหประชาชาติสมัยที่ ๖๗ (UNGA 67) ได้มีการรับรองร่างข้อมติสนธิสัญญาการค้าอาวุธของสมัชชาสหประชาชาติ ซึ่งสำนักเลขาธิการสหประชาชาติได้จัดพิธีลงนามในสนธิสัญญาว่าด้วยการค้าอาวุธ เมื่อวันที่ ๓ มิ.ย.๕๖ ณ Trusteeship Council Chamber โดยมีประเทศที่ร่วมลงนามทั้งหมด ๖๗ ประเทศ
ATT จะมีผลบังคับใช้ภายใน ๙๐ วัน หลังจากวันที่มีการฝากหนังสือให้สัตยาบัน รับรับรอง หรือภาคยานุวัติ จำนวน ๕๐ ฉบับ ต่อเลขาธิการสหประชาชาติ ทั้งนี้ ในปี ๒๐๑๓(พ.ศ.๒๕๕๖) ได้มีการจัดตั้งกองทุน United Nations Trust Facility Supporting Cooperation on Arms Regulation (UNSCAR) เพื่อสนับสนุนการปฏิบติตามพันธกรณีของอนุสัญญาฯ ในทุกมิติ (โดยกองทุนนี้จะเน้นให้การสนับสนุนกระบวนการให้สัตยาบันต่อ ATT ของประเทศต่าง ๆ อาทิ กระบวนการออกกฎหมายภายในประเทศการเสริมสร้างศักยภาพของหน่ายงาน และความช่วยเหลือทางเทคนิค) รวมทั้ง The UN Programme of Action to Prevent, Combat and Eradicate the Illicit Trade in Small Arms and Light Weapons (PoA) หรือ UN PoA ซึ่งมีผลผูกพันทางการเมือง(politically-binding) ต่อรัฐภาคีสหประชาชาติในการดำเนินมาตรการบังคับใช้กฎหมายภายในประเทศในเรื่องการควบคุมการใช้อาวุธขนาดเล็กและอาวุธเบา และได้กำหนดให้มีการประชุมรัฐสมาชิกเพื่อแลกเปลี่ยนข้อมูลในการดำเนินการตาม PoA ทุก ๒ ปี โดยกำหนดให้มีการประชุมทบทวนความก้าวหน้าในการดำเนินการตาม UN PoA
ประมวลโดย พลโท ไชยสิทธิ์ ตันตยกุล
( ข้อมูลจากเว็บไซต์ http://www.gov.cn/xinwen/2020-07/07/content_5524862.htm และเว็บไซต์https://www.un.org/disarmament/convarms/att/ )